Arkitek wanita pertama Pakistan, Yasmeen Lari, telah menolak Hadiah Serigala (Wolf Prize) dalam bidang seni bina yang dianugerahkan oleh Israel, sebagai protes terhadap perang dan “pembunuhan beramai-ramai” di Gaza.
Lari, yang terkenal dengan kerja-kerja kemanusiaannya dalam menyediakan perumahan mampan dan dapur memasak ekologi untuk komuniti terpinggir di Pakistan, menyatakan bahawa dia tidak dapat menerima sebarang anugerah atau hadiah wang daripada Israel memandangkan situasi kemanusiaan yang teruk di Gaza.
Dalam kenyataannya yang dikongsi di Instagram (@barefootsocialarchitecture), Lari berkata, “Saya sangat bersyukur atas penghormatan ini, tetapi saya tidak boleh menerima anugerah atau hadiah wang, walaupun daripada organisasi yang bebas daripada kerajaan, memandangkan pembunuhan beramai-ramai yang berterusan di Gaza.”
Beliau menambah, “Semua keganasan tidak boleh saya terima di mana-mana bahagian konflik. Saya telah menghabiskan sebahagian besar hidup saya membantu pelarian, termasuk pendatang iklim, dan Gaza kini merupakan salah satu situasi paling teruk dari segi perpindahan.”
Hadiah Serigala adalah anugerah antarabangsa yang diberikan di Israel sejak tahun 1978. Ia menghormati individu yang dianggap telah “melepasi halangan agama, jantina, bangsa, geografi, dan pendirian politik” dalam bidang seperti perubatan, pertanian, matematik, kimia, fizik, dan seni.
Hadiah ini terdiri daripada diploma, Pingat Kepujian, dan wang tunai sebanyak $100,000. Selepas penolakan Lari, anugerah itu telah diberikan kepada arkitek China, Tiantian Xu, atas sumbangannya dalam memajukan ekonomi, sosial, dan budaya kampung-kampung di China.
Yasmeen Lari, yang dilahirkan di Pakistan pada tahun 1941, adalah arkitek wanita pertama di negara itu. Beliau menamatkan pengajian di Oxford Brooks School of Architecture sebelum kembali ke Pakistan pada usia 23 tahun. Bersama suaminya, Suhail Zaheer Lari, beliau menubuhkan Yayasan Warisan Pakistan pada tahun 1980, yang memainkan peranan penting dalam pemeliharaan warisan budaya negara.
Kerja Lari berfokus pada persimpangan seni bina dan keadilan sosial. Beliau telah membina lebih 50,000 tempat perlindungan mampan dan 80,000 dapur memasak ekologi menggunakan bahan semula jadi seperti lumpur, kapur, dan buluh.
Pada tahun 2022, ketika Pakistan dilanda banjir besar, Lari berjanji untuk membina rumah mampan dan kalis banjir bagi membantu mangsa bencana. Falsafah kerjanya, yang dikenali sebagai “Seni Bina Sosial Barefoot”, bertujuan untuk memperkasakan komuniti terpinggir dan mengurangkan pergantungan kepada bantuan kemanusiaan.
Lari telah menerima pelbagai pengiktirafan antarabangsa atas sumbangannya. Pada tahun 2023, beliau dianugerahkan Pingat Emas Diraja oleh Institut Diraja Arkitek British (RIBA). Pada tahun 2020, beliau memenangi Hadiah Jane Drew atas sumbangannya dalam bidang seni bina.
Penolakan Lari terhadap Hadiah Serigala mencerminkan komitmennya yang teguh terhadap keadilan sosial dan hak asasi manusia. Tindakannya telah menarik perhatian global dan menjadi simbol solidariti dengan rakyat Palestin yang menderita akibat konflik di Gaza.
Sumber: TRT World dan Agensi
